Kwispelen

De hondenstaart als communicatiemiddel

Is een kwispelende hond is altijd een blije hond? Nee, het kwispelen van een hond duidt niet altijd op blijheid. Eigenlijk ‘zegt’ een hond nooit alleen maar “ik ben blij!” als hij kwispelt. Het betekent ook niet altijd dat de hond vriendelijk is en met jou in contact wil. Sterker nog: een hond kan bang, onzeker of zelfs agressief zijn als hij kwispelt! Het kwispelen is onderdeel van de hondentaal en daarmee maakt een hond duidelijk hoe hij zich voelt.

Kwispelen is deels aangeboren, maar deels ook aangeleerd door de soortgenoten waarmee ze opgroeiden en socialiseerden. Je kunt dan ook niet stellen dat elke hond op dezelfde manieren kwispelt en dat dat allemaal precies hetzelfde betekent. Dan heb je ook nog honden die van nature hun staart vrij laag hebben hangen - bijna tussen hun achterpoten - zoals bijvoorbeeld veel windhonden. En honden die van nature de staart heel hoog dragen, soms zelf als een krul op de rug en natuurlijk alles daar tussen in. En wat te denken van honden die geen staart of een heel kort krom stukje staart hebben? Daarvan zie je niet of niet goed op welke manier zij kwispelen. Dat bemoeilijkt de communicatie tussen honden en voor ons is het ook niet duidelijk hoe er gekwispeld wordt en moet er nog beter op de rest van de houding van de hond gelet worden om te weten hoe hij zich voelt.

Het staat niet volledig vast wat de betekenis is van de verschillende kwispels, maar na een aantal onderzoeken denken we dat een brede, waaierige, rustige kwispel duidt op vriendelijkheid. Is de kwispel sneller, dan is er meer opwinding bij de hond, wat wij vaak interpreteren als blij. Bij het kijken naar het eigen baasje, kwispelen honden wat sneller en veelal meer naar rechts. Bij het kijken naar een vreemde, kwispelen de meeste honden ook naar rechts, maar minder en rustiger.

Vindt een hond iets spannend, maar is hij niet in paniek dan is de staart laag en kwispelt alleen het uiterste staartpuntje. Hiermee geeft de hond een kalmerend signaal af, hij laat zien dat hij geen confrontatie wil. 

Als de hond het zó spannend vindt dat hij angstig is, zal de staart meestal (indien mogelijk) helemaal tegen de buik aan zitten en dan is er geen kwispel meer te zien. De rug is daarbij meestal ook gekromd. Bij milde angst kan de staart diep tussen de achterpoten nog een klein kwispeltje geven.

Een propellor-kwispel kan duiden op hevige opwinding, misschien zelfs met wat onzekerheid. Vaak reageren deze honden vriendelijk naar jou of een andere hond, maar is hun houding wat laag. Zo geven zij ook weer aan, dat zij geen confrontatie willen.

Bij het waarnemen van een kat (of ander ‘prooidier’), gaat de staart vaak omhoog. Bij de ene hond staat de staart stil in de lucht, de ander heeft nog een klein strak kwispeltje, (meestal) naar rechts. Deze staarthouding zie je ook vaak wanneer honden elkaar ontmoeten en het niet vertrouwen, onzeker zijn en zich 'groot' willen maken. Alleen is de kwispel dan meer naar links! Dit duidt op een waarschuwende, (niet zozeer positieve) opgewonden of zelfs agressieve houding. Zeker in combinatie met rechtopstaande haren op rug en staart. De hond zou dan kunnen besluiten om aan te vallen. Let op, we hebben het hier niet over zogenaamde 'dominante' honden, die andere honden de baas willen zijn. Hoe een hond zich voelt ten opzichte van een andere hond, is altijd afhankelijk van de situatie. 

Een horizontale staart zonder kwispel betekent meestal dat de hond alert is en ergens naar kijkt. Een middelhoge positie van de staart (dus iets onder horizontaal) betekent meestal dat de hond ontspannen is.

Vergis je niet, een hond met een lage(re) of neutrale staart is niet bij voorbaat vriendelijk en aaibaar. Vooral honden die vervelende ervaringen hebben opgedaan kunnen ineens toch vanuit angst uitvallen, terwijl hun staart jou iets anders ‘vertelt’.

Veel honden vinden het prima dat je in de buurt bent, maar vinden het onprettig om rechtsreeks benaderd en geaaid te worden, ondanks dat ze een vriendelijke, blije kwispel hebben. Heb je enorme aaibehoefte, vraag dan eerst aan de eigenaar of de hond geaaid mag worden en als dat mag, vraag dan de hond naar jou toe te komen. Maak je eventueel klein door op je hurken te gaan zitten. Uiteraard zijn er ook veel honden die meer dan genoeg vertrouwen hebben in mensen en zich vanzelf lekker - al kwispelend - tegen je aandrukken.